本发明涉及分子生物学、基因工程技术领域。具体地,涉及一种在灰树花中表达的3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶及其编码基因和应用。
背景技术:
3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶(3-hydroxy-3-methylglutaryl-coareductase),简称hmgr,在甲羟戊酸(mva)途径中催化3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a转化为甲羧戊酸,由于该过程不可逆,故该酶被视作mva途径中的第一个限速酶,是细胞质萜类化合物代谢中的重要调控位点。
药理研究表明,三萜类化合物是极具开发潜力的天然资源,萜类化合物广泛存在于高等动、植物及真核生物体内。它在医疗卫生、工农业生产、能源等领域均有重要作用。研究发现,三萜类化合物具有多种生物活性,包括调节免疫、抑制血管新生、抗肿瘤、抗炎症、抗氧化等。
3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶作为早期酶类,它决定“碳流”的流向。schaller等将橡胶树hmgr基因转入烟草,并对该转基因烟草进行研究,结果发现其形态未发生变化,但hmgr的活性增加了4-8倍,且甾醇含量增加了6倍。
灰树花,又称舞茸,是食、药兼用蕈菌,其属于非褶菌目、多孔菌科、树花属,含有多种功能性成分,如多糖、萜类、氨基酸等,具有良好的抗癌、抗病毒功能,因此被誉为“真菌之王,抗癌奇葩”。现有技术中已从灰树花中克隆得到3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶基因,如中国专利申请(cn105132389,20151209)。
技术实现要素:
本发明的目的在于提供一种灰树花3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶基因,该3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶不仅可显著提高灰树花中的三萜含量,且还能提高樟芝菌丝体中樟芝三萜的含量。
本发明提供了一种3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶,氨基酸序列如seqidno.1所示。
本发明还提供了一种编码所述的3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶的基因,所述基因的碱基序列如seqidno.2所示。
本发明还提供了一种包含所述的基因的重组表达载体,含有seqidno.2所示碱基序列;
所述重组载体的原始载体为pet32a(+)或pbi121。
本发明还提供了一种包含所述重组载体的宿主细胞,宿主细胞为大肠杆菌细胞,农杆菌细胞、灰树花或樟芝菌丝体细胞。
本发明还提供了一种所述的重组宿主细胞在生产樟芝三萜或灰树花中三萜类化合物中的应用。
本发明通过提取一株高表达三萜的灰树花子实体总rna,逆转录后构建cdna文库,二代测序数据分析发现了一个3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶,通过rt-pcr技术克隆了灰树花的3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶基因,得到了3579bp的完整基因序列;构建了真核表达载体pbi121-hmgr分别转化灰树花和樟芝菌丝体表达系统,对克隆的hmgr基因功能进行了验证。实验结果表明hmgr基因能够在灰树花及樟芝菌丝体中正常表达;且灰树花3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶基因(hmgr)可显著提高灰树花中的三萜类物质含量,此外,该基因还能够提高樟芝菌丝体中樟芝三萜的含量,且其提高樟芝菌丝体中樟芝三萜含量的能力优于现有技术中已分离获得的灰树花3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶基因。
附图说明
图1为灰树花阴性对照及采用本发明基因转基因的灰树花中三萜含量检测结果;
图2为未转基因樟芝菌丝体、转不同hmgr基因阳性克隆中樟芝三萜的含量检测结果;
图中1和2为未转基因对照中樟芝三萜的含量,3和4为转现有技术hmgr基因阳性克隆中樟芝三萜的含量(转入的是中国专利申请cn105132389专利中所涉及的灰树花hmgr基因),5和6为本发明转基因阳性克隆中樟芝三萜的含量(转入的是本申请所述hmgr基因)。
具体实施方式
实施例1灰树花hmgr基因的克隆
灰树花总rna的分离:
取高表达三萜的灰树花子实体60mg,在研钵中用液氮快速研磨成粉末,快速转移至已经加入1mltrizol的离心管中,用移液器吹打混匀;静置5min,4℃,13000g离心8min;再将上清液移入另一离心管中,加入200μl氯仿,混匀,放置10min,4℃,13000g离心15min;转移上层水相至另一离心管中,加入等体积异丙醇,混匀,放置10min;4℃,13000g离心8min,弃上清;再加入500μl的75%乙醇,混匀,8000g离心5min,弃上清;干燥rna沉淀,加入适量无rnase的水溶解,用甲醛变性胶电泳鉴定总rna质量,然后在分光光度计上测定rna含量。
根据已克隆得到的3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶氨基酸保守序列,设计简并引物,利用同源性基因克隆原理进行cdna全长克隆:
取1μg总rna,以randomhexamers为引物,按照superscriptiiifirst-strandsynthesissystem说明操作,反转录生成第一链。3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶基因cds序列设计引物如下:
上游引物hmgr-f:gaagatctatgcgtgcgatacttcgcccgc;
下游引物hmgr-r:cccacgtgtcacttcgtctccacagcatagc;
取灰树花总rna反转录生成的第一链cdna为模板做pcr扩增。
pcr反应体系如下(50μl体系):
pcr扩增程序如下:
pcr扩增结束后,采用2%琼脂糖凝胶电泳跑胶、切胶并采用试剂盒回收。
实施例2灰树花3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶重组表达载体及重组宿主细胞的构建
原核表达载体的构建以及转化大肠杆菌:
根据灰树花hmgr的核苷酸序列,设计扩增出蛋白编码区的上、下游引物,并在上、下游引物上分别引入限制性内切酶位点(这根据选用的pet32a(+)载体而定),以便构建重组表达载体。以实施例1中获得的扩增产物为模板,经pcr扩增后,将灰树花hmgr基因在保证阅读框正确的前提下克隆至pet32a(+)载体(novagen)。将连接产物转入dh5α大肠杆菌感受态细胞。在转化产物中加入800μllb液体培养基,37℃,180rpm摇床培养45min后,涂布于含iptg,amp的lb固体培养皿上,正置培养1h后37℃倒置培养过夜。
以上述扩增引物hmgr-f和hmgr-r对挑选的10-20个单克隆进行pcr鉴定,所述pcr条件:95℃,5min;95℃,30s;57℃,30s;72℃,1min,20个循环;72℃,10min。pcr扩增产物采用1%琼脂糖凝胶电泳跑胶鉴定,并选择电泳条带正确的克隆送上海生工测序,比对测序结果确定酶序列的正确性。
实施例3真菌表达载体pbi121-hmgr及农杆菌工程菌的构建
将测序正确的重组表达载体pet32a-hmgr和pbi121表达空载体分别进行酶切、回收,并采用t4连接酶将3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶基因连接至双元表达载体pbi121中。对连接产物进行鉴定后再将其转入农杆菌感受态细胞中。
实施例4转基因灰树花、樟芝菌丝体中三萜类化合物含量的检测
农杆菌介导的菌丝体原生质体转化:
含有pbi121-hmgr的农杆菌工程菌在lb平板上划线培养,28℃培养24-36h;
挑单菌落于5mllb液体培养基中,28℃,200rpm震荡培养至od600=0.6左右;
室温下,4000rpm离心10min,弃上清,菌体重悬于5ml1/2ms培养基中。28℃,200rpm培养至od600=0.6左右;
分别将灰树花和樟芝菌丝体原生质体与农杆菌混合;
28℃静置共培养36h后,3500rpm,离心10min收集菌体,洗涤后涂布于抗性培养基上,于28℃培养一周后,挑取转化子。
提取转基因菌丝体的总dna,以菌丝体基因组dna为模板进行pcr检测,确保hmgr基因已成功进入灰树花、樟芝菌丝体中。
采用加热回流法提取转基因灰树花、樟芝菌丝体中的三萜类化合物:分别取100mg转化子,加入95%乙醇溶液5ml,50℃恒温水浴锅中浸泡2h,过滤取上清,并分别测定提取液中的三萜含量。
转基因灰树花中三萜含量的测定结果表明:其明显高于野生型对照,表明该基因能够在灰树花中表达,且能够提高转基因灰树花中三萜类化合物含量(参见图1)。
测定转基因樟芝菌丝体中樟芝三萜含量,发现其不仅明显高于野生型对照,且其提高樟芝菌丝体中樟芝三萜含量的能力优于现有技术中已分离获得的灰树花3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶基因(参见图2)。
序列表
<110>广州四和生物科技有限公司
<120>3-羟基-3-甲基戊二酰辅酶a还原酶及其编码基因和应用
<160>2
<170>siposequencelisting1.0
<210>1
<211>1192
<212>prt
<213>灰树花(grifolafrondosa)
<400>1
metargalaileleuargproleuserthrcysthralapheserpro
151015
ilegluthrilevalthrvalphevalcysalathrleualatyrphe
202530
thrglyilelyshisserserphephealaprothrtyrprothrala
354045
leuargproalahisalaargleuthrasnalaglutrpvalglyval
505560
serglnglnasptrpvalaspalatrplyshisproarggluaspval
65707580
lysleuleugluleuglnglnilevalpheserleuaspalathrglu
859095
alavalthrproglyserasnleuaspvalalaglyleuserglyile
100105110
thrarghisleuthrthrglnvalproserleuserglylysalatyr
115120125
serserilecyshistyrproserserasnilethrseralasercys
130135140
phethralaphethrglualaalaserserserthrleuthrleuser
145150155160
phethrthrglythrargaspasptrpleualametleulysserglu
165170175
lysserilethrleuaspglyvallystyrglnleuaspleuglylys
180185190
proglugluserileglyglumetlysserserlystrpvalalatyr
195200205
alaleuargalaleuvalleuargphetrpgluleuthrlyslysala
210215220
aspserleuaspileilevalvalleuthrglytyrileleumethis
225230235240
valthrpheleuargleupheleuserserargalaleuglyserasn
245250255
phetrpleuserthrglyilepheserseralaileileserpheleu
260265270
phethrleuproleucysargtyrleuasnileproleuaspproile
275280285
alaleuthrglualaleuleuvalcysthrvalglypheasplyspro
290295300
leuargleualaargalavalmetalahisproglnthrleuargpro
305310315320
glngluasnglyargmetlysproalaglyaspvalileleugluala
325330335
leuaspargvalglyasnvalileleuargasptyralaleugluile
340345350
alavalleuleuvalglyasnserlysvalglyglyleulysgluphe
355360365
cysalavalalaalavalalaleualametaspcysvalmetthrphe
370375380
thrleutyrthrservalleuthrvalmetvalgluvalargargile
385390395400
lyslysvalargglumetserargserargserasnserileserala
405410415
valthralaasnglythralavalargseralaleuserargproser
420425430
alalysvalglnthrproserproalaalaprolyslysleuargasp
435440445
argileserseralaileleuglyvallysglyserpheleuargasp
450455460
gluglnglyglyserlysvalglnalaileglugluasnprometala
465470475480
argleulysleuleuleuilealaserpheleuthrleuhisileleu
485490495
asnphecysthrthrleuthrproalathrthrleualaarghisasn
500505510
arghisthrleuargthralaaspglyvalproproproproargval
515520525
aspilethrserproalailealaservalleualaserleualaala
530535540
serglulysmetvalserthrserileglualalysgluprogluleu
545550555560
leuvallysvalproproleuvaltyrileargvalthrprothrval
565570575
leuprovalserargvalalaasnglyserthrglythrglygluala
580585590
ileaspasnphemetsersertrpserleuleuvalglyaspproval
595600605
leuserlystrpilevalvalleuleualavalservalalaleuasn
610615620
glytyrleuleulysglyilealaalaglyserglyleualaalaval
625630635640
argalavalargserglnglyvalargpheargserargalaargval
645650655
glylysaspgluthrgluglucysthralaalaproproalaproleu
660665670
thrilevalproserthralaproileleuvalalaprovalalaile
675680685
prothrarggluargalaprovalglnleuserserprovalaspleu
690695700
asplysvalaspphelysleuglnglulysleuproileargalapro
705710715720
ileproilehisproleuthrprogluprogluvalalavalalaarg
725730735
tyrthrglyprovalargthrleugluglucysilegluilepheglu
740745750
asnglyproargprovalservalalaleualathrleuasnaspglu
755760765
gluvalvalmetleualaglnasnglylysilealaalatyralaleu
770775780
glulysleuleuglyaspleugluargalavalargileargargala
785790795800
leuileserargalaserargthrlysthrleugluasnserleuval
805810815
prometgluasntyrasptyrserargvalvalglyalacyscysglu
820825830
asnvalileglytyrmetproleuproleuglyvalalaglyproleu
835840845
lysvalaspglyglnmettyrproileprometcyslysalaleuasn
850855860
alaglyglyglyvalthrthrvalleuthrtyraspalametthrarg
865870875880
glyproalaileasppheproserilevalargalaalaglualalys
885890895
alatrpilegluserthrgluglytyralailevallysglualaphe
900905910
gluserthrserargphealalysleuglnasnilelyscysalamet
915920925
alaglyargthrleuphevalargphealathrargthrglyaspala
930935940
metglymetasnmetileserlysalathrglulysalaleuaspval
945950955960
leuserlysglupheproglumetvalvalleualaleuserglyasn
965970975
tyrcysthrasplyslysproalaalaileasntrpilegluglyarg
980985990
glylysserilevalalaglualavalileproglylysilevallys
99510001005
servalleulysthrthrvalglualaleucysasnleuasnthrlys
101010151020
lysasnleuvalglyseralametalaglyservalglyglypheasn
1025103010351040
alahisasnilealametpheleualathrglyglnaspproalagln
104510501055
asnvalgluserserasncysmetthrleumetgluprothrasnasn
106010651070
glygluaspleuleumetthrvalsermetprocysilegluvalgly
107510801085
thrvalglyglyglythrileleualaproglnglnalavalleuglu
109010951100
leuleuglyvalglnglyalahisserthrasnproglyglnasnala
1105111011151120
glnglnleualaargileilealaseralavalmetalaglygluleu
112511301135
serleuileseralaleualaalaglyhisleuvalargalahisleu
114011451150
alahisasnargserglnleuasnthrproleuproglyprothrglu
115511601165
proalaglyglyalaphetrpalaglyalalysserseralapropro
117011751180
alaglytyralavalgluthrlys
11851190
<210>2
<211>3578
<212>dna
<213>灰树花(grifolafrondosa)
<400>2
tgcgtgcgatacttcgcccgctctctacgtgcaccgcgttctcgcccatcgagacaatcg60
tcaccgtcttcgtctgcgcgactctcgcctacttcactggcatcaaacactcatccttct120
ttgctccaacctatccgacggcccttcgccccgctcacgctcgcctcaccaatgctgaat180
gggtaggagtgagccagcaggattgggttgatgcgtggaaacacccccgggaagatgtca240
agttgctggagctgcaacagattgtgttctctctggatgctaccgaagcggttacaccgg300
gttcaaatcttgacgttgcgggcctttctggaatcactcgccatctcactacacaagtgc360
cgtcactctcgggcaaagcgtactcttccatctgccactacccatcttcaaacattacat420
ctgcatcatgcttcactgccttcaccgaagctgcttcatcatctacgcttaccctctcgt480
ttactactgggacgagagacgactggctggccatgcttaaaagcgagaagtcgatcactc540
tggatggagtaaagtaccagcttgatttggggaaacctgaggagagcatcggtgagatga600
agagtagcaaatgggttgcgtatgcgctccgcgcgctggttctgcgtttctgggaactca660
cgaagaaagcagactcgctcgatattatagtcgtgctcacgggctatatcctcatgcatg720
tcaccttcctgcgcttgttcctctcgtcgcgtgccctgggctcaaacttctggctctcga780
cgggtattttctcttctgctatcatctcgttcttgtttacccttccactctgccgctacc840
tcaacattccacttgatcctatcgcgcttaccgaggcccttttggtatgcactgtcggct900
tcgacaagccccttcgtctcgcgcgtgctgtcatggcgcacccacaaactctgaggcctc960
aagaaaatggccgcatgaagcccgccggcgatgttattctcgaggcgctcgaccgtgtcg1020
ggaacgttattctaagggactacgcgttggaaattgccgtgctgctcgtcggcaacagca1080
aagtcggaggtctcaaggagttctgcgccgttgccgccgttgcacttgccatggattgcg1140
tcatgacgtttaccctttacacgtcggtgttgactgtcatggtcgaggttcgccgcatca1200
aaaaggttcgtgagatgtctcgctctcgctcaaattcgatctcggctgtcactgccaatg1260
gcaccgccgtgcgctcagcgctgtcacgtccttcggctaaggtgcagacaccctcccctg1320
ctgcaccgaagaagttgagggaccggatctcaagcgctattctcggcgttaagggatcgt1380
tcttgagagatgagcagggcgggagcaaggtccaggcgatcgaagagaatccgatggcta1440
ggcttaagctactattgatcgcttcgttcctgacgttgcatattttgaacttctgcacaa1500
ccctcacacccgcgacgacactcgccagacacaatagacacaccctccgtactgctgatg1560
gcgtacctccccctcctcgtgttgacattactagtcccgccatcgcgagtgtgctcgcga1620
gtctcgctgcttccgagaagatggtttccacaagcatcgaggcaaaagagcccgagttac1680
ttgtcaaagtcccgcctctggtctatatccgcgtaacacctacagtcctacctgtctccc1740
gtgtagcaaacggtagcacgggtactggcgaagcgatcgataacttcatgtcaagctgga1800
gtctgcttgttggtgaccccgtgctctccaagtggatcgtagtccttcttgccgtgagcg1860
ttgcactgaacggctacctcctcaagggcatcgccgcgggctctggactcgctgccgttc1920
gtgctgtccgcagccagggcgtgcgcttccgctcgcgcgcaagggttggtaaggatgaaa1980
cggaagagtgcaccgctgcccctcccgcgcctctaaccatcgtcccatctactgcaccta2040
ttctggttgctcctgtggccatccctacgcgtgaacgtgccccggttcagctgagctctc2100
ctgtcgacttggataaggtagacttcaagttgcaggagaaactccccattcgtgccccca2160
tacccatccacccgttgactcctgagccggaagttgctgtagctaggtacactggccccg2220
tacgcaccctcgaggagtgcatagaaatcttcgagaatggtccgcgtccggtatccgttg2280
cgcttgcgacattgaacgacgaggaggttgtaatgctggcgcagaacgggaagattgcag2340
cttatgcgctcgagaagcttcttggcgacttggagcgggctgtccgcatccgtcgcgctt2400
taatctcccgtgcttcaaggactaagacccttgagaattcccttgtccccatggagaact2460
acgattactctcgcgttgtgggtgcgtgctgcgagaatgtgattggatacatgcctcttc2520
ccttgggtgttgccggtcctctgaaggtcgatggccagatgtatcccatcccgatgtgta2580
aggcgctgaatgctggtgggggcgtcaccaccgttttgacatatgacgccatgacccgcg2640
gccctgctatcgatttcccttcgatcgttcgcgctgccgaagccaaggcttggatagagt2700
ccacagaggggtatgcgatcgtgaaggaggcgttcgagtcgacatcacgcttcgcgaaac2760
tgcagaacatcaagtgcgcgatggctggccgaacgcttttcgtgcgattcgcgacgcgca2820
caggcgacgcgatgggcatgaatatgatctcgaaggctaccgagaaggcactagatgtgc2880
tgagcaaggaattccccgagatggtcgtgcttgcgttgtcgggtaactactgcacggaca2940
agaagcctgctgcgatcaactggatcgagggtcgtggcaagagtatcgtggctgaggccg3000
tgatccctggcaagattgtgaagagcgttttgaagacgactgtcgaggcgctctgcaacc3060
ttaacacgaagaagaaccttgtgggaagcgctatggctgggtctgttggcgggttcaacg3120
cacataatattgcgatgttcttggcgaccggccaggatcccgcgcagaatgtggaaagtt3180
caaattgcatgacgcttatggagccgaccaacaacggcgaggacctgcttatgacggttt3240
ctatgccttgtatcgaggttggaacagtcggaggcggcactatcctagcaccccaacaag3300
ctgttcttgagcttctcggcgtgcagggtgcgcattccacaaaccccggtcagaacgccc3360
aacagcttgctcgcatcatcgcatctgccgtgatggcgggcgagctctcactcatcagtg3420
cgctggcggcaggccaccttgtccgcgcgcacctcgcacacaaccgttcgcaactcaata3480
cccccctacctggacctactgagcccgccggcggtgccttctgggccggtgcgaagagtt3540
ctgcgccacctgctggctatgctgtggagacgaagtga3578